Η παιδική επιθετικότητα και στα ελληνικά σχολεία

Η παιδική επιθετικότητα δεν αποτελεί πλέον χαρακτηριστικό μόνο των δυτικών κοινωνιών, αλλά μέρος και της ελληνικής πραγματικότητας, καθώς το 13 - 15% των μαθητών στα σχολεία αναφέρει ότι δέχεται κάποιου είδους βία, λεκτική ή φυσική, είτε απειλή για σωματική βλάβη.

Το φαινόμενο βίας μαθητών εντοπίζεται σε μεγαλύτερο ποσοστό στα αστικά κέντρα, όπου μπορεί να εκδηλωθεί και με τη μορφή βανδαλισμών στα σχολεία, αλλά και εκτός σχολικού συγκροτήματος. Στοιχεία για την παιδική επιθετικότητα στο σχολείο και την οικογένεια παρουσιάστηκαν σε ημερίδα που διοργάνωσε το 1ο Δημοτικό Σχολείο Τριανδρίας, σε συνεργασία με το 2ο και 3ο Δημοτικό, στο δημαρχείο Τριανδρίας.

Σύμφωνα με την διευθύντρια του 1ου δημοτικού, Παρθένα Τριανταφυλλίδου, αποδέκτες της επιθετικότητας στο δημοτικό είναι κυρίως παιδιά που διατηρούν μία διαφορετικότητα ή αποκλίνουν στα χαρακτηριστικά τους από τα υπόλοιπα παιδιά (π.χ. έχουν μειονοτικό υπόβαθρο, παρουσιάζουν κάποιας μορφής υστέρηση). Οι δράστες εμφανίζονται σε μεγαλύτερα ποσοστά να είναι αγόρια, ενώ τα θύματα συνηθίζουν να αναφέρουν τα περιστατικά βίας που δέχονται στους γονείς τους και όχι στους δασκάλους.

Η ίδια αναφέρει ότι στα σχολεία με υψηλά ακαδημαϊκά αποτελέσματα ή σε αυτά που εφαρμόζουν εκπαιδευτικά προγράμματα και παιδαγωγικές μεθόδους, παρατηρούνται λιγότερα περιστατικά επιθετικότητας στην αυλή του σχολείου, κατά τη διάρκεια του διαλείμματος. Η σχολική σύμβουλος και ψυχολόγος, Κατερίνα Σουσαμίδου, αναφέρει ως βασική αιτία της παιδικής επιθετικότητας (εκτός από τη μίμηση προτύπου και την τηλεόραση), την ματαίωση, δηλαδή τη διάψευση των προσδοκιών των παιδιών ότι θα τους προσέξουν οι δάσκαλοι ή οι γονείς, καθώς και το ανελαστικό ωράριο και σχολικό πρόγραμμα.

«Τα σχολεία πρέπει να εφαρμόζουν στις ευέλικτες ζώνες θέματα και ασχολίες που αγαπούν τα παιδιά, έτσι ώστε να ξεφεύγουν από την ύλη του σχολείου» δηλώνει χαρακτηριστικά.

Σε τμήμα έρευνας που διενήργησε το τμήμα Ψυχολογίας ΑΠΘ, υπό την εποπτεία της προέδρου του, Βασιλικής Δεληγιάννη - Κουϊμτζή, για την «σχολική βία, ταυτότητες φύλου και εθνικές ταυτότητες» (2004-06) σκιαγραφούνται οι αντιλήψεις των μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για τα χαρακτηριστικά του θύματος και του θύτη.

Η έρευνα διεξήχθη σε περισσότερους από 200 μαθητές της Θεσσαλονίκης (2007-08) από την υποψήφια διδάκτορα, Βασιλική Καλατή και παρουσιάστηκε στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο. Σύμφωνα με τις απόψεις των μαθητών, ο δράστης εμφανίζεται να είναι τις περισσότερες φορές αγόρι, πιθανώς διαφορετικής εθνικής καταγωγής, ενώ ως θύματα αναγνωρίζονται τα κορίτσια ή οι μαθητές με καλούς βαθμούς, που δεν αποσιωπούν πλέον το περιστατικό, αντίθετα μιλούν σε δασκάλους ή φίλους τους.

Οι μορφές βίας δε διαφοροποιούνται ηλικιακά, αν και στο δημοτικό είναι περισσότερο λεκτικές, ενώ στο γυμνάσιο και λύκειο φυσικές, λεκτικές και ρατσιστικές.